Bán khống chứng khoán là một trong những chiến lược đầu tư mang tính đầu cơ cao, thường được sử dụng để thu lợi nhuận khi giá cổ phiếu giảm. Vậy bán khống chứng khoán là gì, hoạt động này có hợp pháp tại Việt Nam hay không? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Bán khống chứng khoán là gì?
Bán khống (short selling) là hoạt động mà nhà đầu tư bán ra một loại chứng khoán mà mình không sở hữu, với kỳ vọng giá của chứng khoán đó sẽ giảm trong tương lai. Khi giá giảm, nhà đầu tư sẽ mua lại với giá thấp hơn và thu lợi nhuận từ chênh lệch giá.
Cách thức hoạt động:
- Vay chứng khoán từ một nhà đầu tư khác hoặc công ty chứng khoán.
- Bán ra thị trường với giá hiện tại.
- Chờ giá giảm rồi mua lại để hoàn trả chứng khoán đã vay.
- Lợi nhuận là phần chênh lệch giữa giá bán ban đầu và giá mua lại sau này.
Hình thức này tuy rủi ro nhưng lại là công cụ tài chính phổ biến tại nhiều quốc gia phát triển, giúp một số người làm giàu từ hai bàn tay trắng nhờ vào khả năng dự đoán xu hướng thị trường và tận dụng sự biến động giá của cổ phiếu.
Mục đích của bán khống chứng khoán
- Đầu cơ thu lợi nhuận: Đây là mục đích phổ biến nhất. Nhà đầu tư nhận thấy giá cổ phiếu có xu hướng giảm nên tranh thủ bán khống để mua lại khi giá xuống và thu lời từ sự chênh lệch.
- Phòng ngừa rủi ro: Một số nhà đầu tư sử dụng bán khống như một công cụ hedging (phòng ngừa rủi ro) nhằm bảo vệ danh mục đầu tư trong điều kiện thị trường biến động mạnh.
Rủi ro của bán khống chứng khoán là gì?
- Rủi ro thị trường: Giá cổ phiếu có thể tăng bất ngờ vì tin tức tốt hoặc thị trường phục hồi. Khi đó, nhà đầu tư bán khống phải mua lại với giá cao, dẫn đến lỗ lớn.
- Rủi ro pháp lý: Tại Việt Nam, bán khống trên thị trường cơ sở hiện chưa được phép hợp pháp. Các hoạt động bán khống trái phép có thể bị xử phạt.
- Rủi ro kỹ thuật: Bán khống yêu cầu kiến thức và kinh nghiệm cao. Nếu không phân tích kỹ thị trường hoặc thiếu kỹ năng kiểm soát rủi ro, nhà đầu tư rất dễ chịu tổn thất.
Với nhiều nhà đầu tư mới, thay vì mạo hiểm với bán khống – một hình thức tiềm ẩn rủi ro lớn, bạn có thể tìm hiểu các mô hình khởi nghiệp với 100 triệu đồng. Đây là số vốn vừa phải, phù hợp để khởi động những dự án kinh doanh nhỏ, an toàn hơn so với việc tham gia đầu cơ bán khống chứng khoán – đặc biệt là khi chưa có nhiều kinh nghiệm tài chính.
Bán khống có hợp pháp ở Việt Nam không?
Hiện nay, bán khống chứng khoán trên thị trường cơ sở (cổ phiếu) chưa được hợp pháp tại Việt Nam. Các nhà đầu tư không được phép mượn cổ phiếu để bán ra rồi mua lại nhằm hưởng chênh lệch giá như tại các thị trường phát triển (như Mỹ, Nhật, EU…).
Tuy nhiên, bán khống được áp dụng hợp pháp trên thị trường chứng khoán phái sinh, cụ thể là với hợp đồng tương lai chỉ số VN30 (VN30F). Trong trường hợp này, nhà đầu tư có thể mở vị thế bán trước với kỳ vọng giá sẽ giảm, sau đó mua lại để đóng vị thế và hưởng lợi từ chênh lệch giá.
Thay vì mạo hiểm với hình thức đầu cơ chưa hợp pháp như bán khống, nhiều người lựa chọn khởi nghiệp an toàn hơn. Với câu hỏi “vốn 200 triệu nên kinh doanh gì“, bạn hoàn toàn có thể bắt đầu với các mô hình kinh doanh nhỏ như mở quán cà phê, cửa hàng tiện lợi, kinh doanh online hoặc đầu tư vào sản phẩm số.
Một số lưu ý khi bán khống chứng khoán là gì?
- Cần có tài khoản ký quỹ và nắm rõ quy trình giao dịch.
- Tính toán kỹ các khoản phí: lãi suất vay, phí giao dịch, phí duy trì tài khoản,…
- Đặt mức cắt lỗ rõ ràng để giới hạn rủi ro.
- Phân tích kỹ lưỡng thị trường, tin tức và báo cáo tài chính doanh nghiệp.
- Bán khống chứng khoán là chiến lược đầu tư mạo hiểm nhưng có thể mang lại lợi nhuận cao nếu dự đoán chính xác xu hướng giá. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần hiểu rõ bản chất, rủi ro và tính pháp lý của hoạt động này, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường Việt Nam chưa cho phép bán khống chứng khoán cơ sở.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ bán khống chứng khoán là gì, cách thức hoạt động và những rủi ro liên quan. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng trước khi áp dụng chiến lược đầu tư này!
Xem thêm: Hiểu đúng về bulltrap trong chứng khoán là gì để tránh
Xem thêm: Khám phá roc là gì và vai trò trong đầu tư chứng khoán
